Đây là khẳng định của Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đắc Vinh tại Hội thảo “Tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào các dân tộc rất ít người, thực trạng và giải pháp” diễn ra vào sáng 24/6, tại huyện Con Cuông.

Hội thảo do Hội đồng Dân tộc Quốc hội, Ủy ban Dân tộc Chính phủ và tỉnh Nghệ An phối hợp tổ chức.

Tham dự về phía Trung ương có các đồng chí: Tòng Thị Phóng - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; Hà Ngọc Chiến - Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội; Đỗ Văn Chiến - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Chính phủ; Nguyễn Thúy Anh - Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội; đại diện các Bộ, ban, ngành Trung ương.

Về phía tỉnh Nghệ An có các đồng chí: Nguyễn Đắc Vinh - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Thái Thanh Quý - Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; đại diện các sở, ban, ngành cấp tỉnh và huyện Con Cuông.

Đồng chí Tòng Thị Phóng - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cùng các đồng chí chủ trì hội thảo. Ảnh: Thanh Quỳnh

Khó phân bổ nguồn vốn khi thực hiện chính sách dân tộc

Bước vào hội thảo, đồng chí Đỗ Văn Chiến - Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc của Chính phủ trình bày tóm tắt về tình hình phát triển kinh tế - xã hội của vùng đồng bào các dân tộc thiểu số hiện đang sinh sống trên địa bàn 37 huyện của 12 tỉnh trên cả nước.

Trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, nhiều chính sách, chương trình, dự án đã được triển khai vùng dân tộc và miền núi. Nhờ vậy đời sống của đồng bào các dân tộc đã có nhiều thay đổi thay, được cải thiện, nhất là những vùng đặc biệt khó khăn.

Các chương trình, dự án như: 135, 134, 167, 30a… đã tập trung đầu tư hệ thống hạ tầng cơ sở tại các địa phương khó khăn, vùng đồng bào miền núi, dân tộc. Đặc biệt, 6 dự án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội cho 5 dân tộc rất ít người với tổng kinh phí hơn 76.000 tỷ đồng đã góp phần thay đổi đáng kể đời sống cho bà con, góp phần ổn định kinh tế - xã hội tại các vùng miền.

Dự hội thảo có các đại diện đến từ các tỉnh, thành có đồng bào dân tộc rất ít người sinh sống. Ảnh: Thanh Quỳnh

Bên cạnh những thành quả đã đạt được, đồng chí Đỗ Văn Chiến nêu rõ những khó khăn còn tồn tại trong việc thực hiện các chính sách phát triển kinh tế - xã hội đối với các dân tộc thiểu số và dân tộc rất ít người. Cụ thể, hầu hết các địa phương không xây dựng các chính sách riêng hỗ trợ phát triển cho các dân tộc này mà thực hiện theo các chương trình, chính sách chung nên chưa giải quyết triệt để những khó khăn nảy sinh từ thực tiễn.

Quá trình phân bổ nguồn vốn để thực hiện các chương trình, dự án còn hạn chế, nhiều đề án chậm được triển khai do bố trí vốn còn chậm.

Đơn cử, việc cấp ngân sách thực hiện Quyết định số 1672/QĐ-TTg ngày 26/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án “Phát triển kinh tế - xã hội vùng các dân tộc Mảng, La Hủ, Cống, Cờ Lao” tính đến ngày 31/12/2018 mới đạt 40,19%; Quyết định số 2086/QĐ-TTg ngày 31/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ về Chính sách Hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các dân tộc thiểu số rất ít người giai đoạn 2016 - 2025 chưa được cấp vốn đầu tư, dự kiến phân bổ kinh phí dự phòng đầu tư trung hạn nhưng chỉ đạt dưới 40%...

Điều kiện ngân sách hạn hẹp kéo theo sự chậm trễ khi thực hiện nhiều chương trình, dự án. Do vậy, nhiều năm qua đồng bào dân tộc thiểu số rất ít người vẫn là cộng đồng đói nghèo nhất, gặp khó khăn nhiều nhất; tỷ lệ hộ nghèo cao, có nơi đạt trên 83% (dân tộc La Hủ); số hộ thiếu điện sinh hoạt có nơi trên 40% (dân tộc Lô Lô); hơn 3.300 hộ thiếu đất sản xuất...

Nâng cao hiệu quả chính sách dân tộc tại Nghệ An

Phát biểu tại hội thảo, đồng chí Nguyễn Đắc Vinh - Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An bày tỏ sự vui mừng khi Nghệ An được Hội đồng Dân tộc của Quốc hội lựa chọn là địa điểm tổ chức hội thảo. Đây là dịp để các nhà khoa học, các nhà quản lý, lãnh đạo các địa phương gặp gỡ, trao đổi, đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm tăng cường hiệu quả trong thực hiện các chính sách về miền núi, dân tộc.

Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Nguyễn Đắc Vinh phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Thanh Quỳnh

Đối với việc thực hiện các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc rất ít người tại Nghệ An, trong những năm qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đời sống của đồng bào ngày càng được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân từ 3 - 4% mỗi năm. Thu nhập bình quân đầu người năm 2019 ước đạt 29.09 triệu đồng/người/năm. Hệ thống cơ sở hạ tầng được đầu tư khá đồng bộ, trên 90% hộ dân đã sử dụng điện lưới quốc gia, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm.

Tảo hôn, hôn nhân cận huyết là một nguyên nhân gây nên tình trạng đói nghèo, lạc hậu và suy thoái giống nòi. Trong ảnh: Một ông bố người Đan Lai ở bản Búng, xã Môn Sơn (Con Cuông). Ảnh tư liệu Đào Tuấn

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đắc Vinh cũng nêu rõ những thách thức đối với cộng đồng dân tộc có rất ít người. Đó là đời sống, kinh tế của bà con chủ yếu dựa vào khai thác nguồn lợi tự nhiên, cụ thể là các loại lâm sản phụ. Chất lượng dân số còn thấp, đặc biệt ở Nghệ An là dân tộc Ơ đu (huyện Tương Dương) và tộc người Đan Lai (Con Cuông). Các cộng đồng này vẫn còn duy trì nhiều hủ tục lạc hậu; tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết vẫn còn diễn ra; tỷ lệ suy dinh dưỡng, tử vong bà mẹ, trẻ em còn cao…

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng trao đổi với các đại biểu về dự hội thảo. Ảnh: Thanh Quỳnh

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đắc Vinh cũng nhấn mạnh, để nâng cao hiệu quả việc thực hiện các chính sách, chương trình đối với cộng đồng dân tộc ít người, thời gian tới tỉnh Nghệ An sẽ tập trung các nguồn lực, thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp bền vững, thiết thực, qua đó vừa hỗ trợ, vừa đồng hành để cộng đồng dân tộc thiểu số vươn lên.

Hội thảo sẽ hoàn thành chương trình nội dung vào hết ngày hôm nay. Báo Nghệ An sẽ tiếp tục thông tin.

Thanh Quỳnh