Về thăm Yên Khê vào những ngày của mùa thu rực nắng, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước đổi thay từng ngày. Yên Khê một xã nghèo ngày nào, giờ đây đã khoác lên mình một màu xanh yên bình, no ấm với những con đường đã được bê tông hóa, cùng với những nhà sàn được xây dựng khang trang. Từ một xã chỉ đạt 4 tiêu chí nông thôn mới (NTM), nay đã hoàn thành 17/19 tiêu chí. Năm 2015, Yên Khê sẽ trở thành xã đầu tiên của huyện Con Cuông đạt chuẩn NTM.

Yên Khê Xã đầu tiên cán đích nông thôn mới

Mất khoảng hơn 30 phút bằng xe máy, chúng tôi đến với xã Yên Khê. Yên Khê là xã nằm cách trung tâm huyện lỵ gần 10km . Đây là một trong những xã được chọn làm điểm của huyện Con Cuông (Nghệ An) trong chương trình xây dựng NTM. Bí thư Đảng ủy xã, Trưởng Ban chỉ đạo NTM Lô Văn Biên bồi hồi nhớ lại những ngày đầu khi triển khai chương trình NTM: Ông Biên nói, năm 2011, Yên Khê chưa phải là điểm chỉ đạo của huyện về xây dựng NTM vì Yên Khê có điểm xuất phát điểm thấp, địa hình vùng núi nên diện tích đất canh tác ít, cơ cấu kinh tế chủ yếu là nông nghiệp dẫn đến tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, cơ sở hạ tầng còn thiếu, đời sống kinh tế người dân rất khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao. Vì thế, xã chỉ đạt được 4 tiêu chí NTM. Từ những khó khăn đó, cấp ủy, chính quyền xã đã tập trung xác định từng tiêu chí cụ thể với phương châm tiêu chí dễ làm trước, khó làm sau. Đầu tiên, Yên Khê mạnh dạn tích cực vận động người dân chuyển dịch cơ cấu cây trồng vật nuôi, từ sản xuất nhỏ lẻ chuyển dần sang sản xuất hàng hóa. Những cánh đồng bãi, vệ trước đây chỉ canh tác được 1 năm 2 vụ lúa, ngô hay lạc, đậu với thu nhập thấp, nay được chuyển đổi sang trồng chè, cam, rau sạch giúp tăng thu nhập từ vài chục triệu đồng/ha lên 300 - 400 trăm triệu đồng/ha, làm cho đời sống của bà con thay đổi hẳn.

Theo chân Bí thư Đảng ủy xã đi thăm mô hình cánh đồng Cam, chè của Bản Tờ, Tân Hương hay Trung Yên, Trung Chính, Tân Hương, Bản Pha là những điển hình dám nghĩ dám làm và làm thành công ngoài mong đợi. Trên cánh đồng cam đang trĩu quả ngọt, Chủ tịch xã Vi Văn Đậu phấn khởi cho biết: Để vận động người dân chuyển đổi canh tác, thời gian đầu gặp không ít khó khăn, bởi người dân chưa tin tưởng vào hiệu quả kinh tế của mô hình chuyển đổi này. Nhưng mưa dần thấm lâu, được sự giúp đỡ của chính quyền xã trong công tác tuyên truyền, vận động, người dân đã hiểu và đồng ý thay cây lúa vệ, cây ngô địa phương, đưa cây cam, cây chè, cây mía vào trồng. Đến nay, diện tích trồng cam đã được mở rộng với hơn 100 ha, mang lại thu nhập 300 - 400 triệu đồng/ha. Không chỉ cung cấp cho thị trường trong huyện mà còn cho cả tỉnh… Bên cạnh đó, tạo điều kiện cho người dân nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm cho bà con các Bản Như: Bản Tờ, Tân Hương, Bản Pha. Nhờ vậy, đời sống kinh tế người dân trong các bản này ngày một khấm khá. Vừa sửa lại những chiếc cọc chống cho các cành Cam khổi gẫy đổ Ông Lê Cường Bản Pha cho biết: trồng Cam không vất vả như làm lúa vệ, thu nhập lại cao và ổn định hơn rất nhiều. Bình quân, một ha cam mỗi năm cho giá trị 400 -500 tiệu đồng, năm mất mùa cũng cho vài trăm triệu. Con Vùng chè công nghiệp tại các bản Trung Yên, Trung Chính, Khe Tín.. bà con đưa cây chè vào trồng, nếu như mưa thuận gió hòa mỗi tháng cho thu nhập 20-30 triệu đồng là bình thường.

Nhờ chuyển đổi cây trồng thành công, Kinh tế khởi sắc, đời sống người dân cũng được nâng lên. Hiện, 100% hộ dân được dùng điện lưới và nước sạch sinh hoạt; 100% đường trục xã, liên xã và đường trục bản được bê tông hóa; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 20 triệu đồng/người; tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh… Với những kết quả nổi bật đó, tháng 8 vừa qua, Ủy ban nhân dân huyện đã có buổi làm việc, qua kiểm tra dánh giá Yên Khê đã đạt 17/19 tiêu chí. Còn 02 tiêu chí là tỷ lệ hộ nghèo và xử lý môi trường xã đang tập trung, tin chắc rằng vụ cam chè năm nay thắng lợi Yên Khê sẽ hoàn thành 19/19 tiêu chí . Nếu vậy, Yên Khê là xã đầu tiên của huyện Con Cuông đạt chuẩn 19/19 tiêu chí NTM, hoàn thành mục tiêu đề ra.

Phải phát huy nội lực, biết khơi dậy sức dân

Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch UBND xã Vi Văn Đậu cho biết: những khó khăn của Yên Khê trước đây là không khơi dậy được sức dân, không phát huy hết nội lực. Chính sức dân là động lực thúc đẩy các cấp chính quyền xã phải nỗ lực hơn nữa nhằm hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM. Ngay khi huyện thay đổi Yên Khê được chọn làm xã điểm, các cấp chính quyền xã cùng các tổ chức đoàn thể đã bám từng hộ dân để tuyên truyền cho người dân hiểu rõ từng chỉ tiêu, tiêu chí, cơ chế, chính sách, nhất là lợi ích cũng như trách nhiệm khi tham gia xây dựng NTM. Cùng với đó, xã đã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng NTM và tiến hành đánh giá thực trạng nông thôn nhằm có hướng chỉ đạo đúng đắn thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí cần ưu tiên hoàn thành trong từng năm; đồng thời, lập quy hoạch bước đầu trình cấp trên phê duyệt và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên phụ trách bám sát địa bàn. Từ đó, từng bước nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của người dân, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động. Đặc biệt, xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại, dựa dẫm vào sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước. Hầu hết người dân đều tự giác tích cực tham gia đóng góp công, sức sớm hoàn thành các mục tiêu xây dựng NTM của xã. Nhờ phát huy tốt nội lực của nhân dân, phong trào cộng đồng dân cư khá phát triển với điểm nhấn là làm đường giao thông liên thôn. Với phương châm Nhà nước hỗ trợ, người dân trực tiếp tham gia, giám sát. Đến nay, đã vận động người dân hiến hơn chuc ngàn m² đất, hàng ngàn cây ăn quả, đóng góp hàng chục ngàn ngày công, hàng trăm m³ đá, cát, sỏi mở đường giao thông. Bí thư Đảng ủy xã Lô Văn Biên cho biết: tại Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2015 - 2020 vừa qua, Dảng bộ đã biểu quyết 100% và HĐND xã đã thông qua Đề án Xây dựng NTM trong năm 2015. Hiện tại cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị dang khắc phục những tồn tại, yếu kém trong công tác quản lý, chỉ đạo tổ chức thực hiện, huy động nguồn lực, đồng thời động viên nhân dân nỗ lực, chủ động, sáng tạo vượt qua khó khăn để thực hiện thành công sự nghiệp xây dựng NTM.

Tuy nhiên, để đạt được những kết quả như hôm nay, ngoài phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân, lãnh đạo xã còn tập trung tháo gỡ những khó khăn trong phát triển kinh tế, phát triển ngành nghề và thu hút vốn, mở rộng du lịch cộng đồng; Trước hết đẩy mạnh công tác khuyến nông, chuyển giao khoa học kỹ thuật vào sản xuất và chế biến sản phẩm nông nghiệp. Vừa làm vừa rút kinh nghiệm, sau gần 2 năm tập trung các nguồn lực, Yên Khê đã hoàn thành 17/19 tiêu chí. Yên Khê đã chuyển mình ngoạn mục và sẽ trở thành xã đầu tiên của huyện Con Cuông đạt chuẩn NTM.

Rời Yên Khê ra về, nhưng ấn tượng về một xã nghèo có sức bật mạnh mẽ, biết biến những khó khăn thách thức làm động lực để vươn lên vẫn in đậm trong tâm trí chúng tôi. Với tinh thần đó, tin rằng diện mạo nông thôn Yên Khê nói riêng và Con Cuông nói chung sẽ ngày càng khởi sắc, góp phần thiết thực, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân nơi huyện vùng cao biên giới này.

Bài, ảnh: Phùng Văn Mùi

(Khối 1 Thị trấn Con Cuông Nghệ An)